De Iraanse regisseur Jafar Panahi is opnieuw bij verstek veroordeeld tot één jaar gevangenisstraf wegens vermeende propaganda-activiteiten tegen het Iraanse regime. Naast de celstraf kreeg hij een tweejarig reisverbod en een verbod op deelname aan politieke en sociale organisaties. Zijn advocaat noemt de beslissing “onrechtvaardig” en kondigde direct beroep aan.
Een patroon van repressie
De veroordeling past in een langer patroon. Al in 2010 werd Panahi veroordeeld tot zes jaar cel en kreeg hij een 20-jarig beroepsverbod, inclusief een streng verbod op filmen, schrijven van scenario’s, reizen en interviews. Toch bleef hij clandestien films maken — vaak met minimale middelen en in het geheim. Die films groeiden uit tot krachtige getuigenissen van het dagelijks leven in Iran.
Internationale erkenning maakt hem een doelwit
In 2025 won Panahi met zijn film It Was Just an Accident de prestigieuze Palme d'Or op het filmfestival van Cannes. De film, die hij zonder officiële toestemming maakte, vertelt het verhaal van voormalige politieke gevangenen die worstelen met trauma en rechtvaardigheid. Het internationale succes heeft zijn positie als kritische stem binnen en buiten Iran versterkt — en daarmee mogelijk ook de aandacht van de Iraanse autoriteiten verscherpt.
Waarom de autoriteiten opnieuw ingrijpen
De regering beschouwt Panahi’s films al jaren als “negatieve propaganda” die Iran in een slecht daglicht zet. Door opnieuw tot een veroordeling over te gaan, lijkt het regime een duidelijk signaal af te geven: artistieke kritiek wordt niet getolereerd. Tegelijkertijd groeit de internationale solidariteit met Panahi, die steeds meer wordt gezien als een symbool voor creatieve vrijheid en vreedzaam verzet.
Wat deze veroordeling betekent
-
Artistieke vrijheid blijft onder druk: Panahi’s lot laat zien hoe gevaarlijk het kan zijn om via kunst maatschappelijke kritiek te uiten.
-
Wereldwijde steun groeit: Zijn status als gevierd filmmaker maakt het moeilijk voor de Iraanse autoriteiten om hem tot stilte te dwingen.
-
Onzekere toekomst: Door het reisverbod en andere beperkingen is het onzeker of Panahi nog internationaal aanwezig kan zijn of films kan blijven maken.
